مقاله ها: تالیف و ترجمه توسط روح الله خلیلی بروجنی
درسنامه آشنایی با تصویربرداری پزشکی و تابش: برخى از مهمترين پيشرفت هاى اخير در مراقبت از سلامتى، در مرز ميان پزشكى و فيزيك صورت گرفته است. وقتى دانشمندان به درك خود از ساختار اتمى و مولكولى بهبود بخشيدند و ياد گرفتند كه شكل هاى مختلف تابش را به كنترل درآورند، وسايلى را اختراع كردند كه امروزه در تشخيص و معالجۀ بيمارى و جراحت فو ق العاده با ارزش اند. اين توسعه و تكامل ادامه يافت و كاربردهاى جديدى از فيزيك تقريبا همواره در موارد بالينى ظاهر مى شود. در اين مقاله، دو مورد از مهمترين نمونه هاى فيزيك پزشكى را بررسى مى كنيم: يكى رو ش هاى تصوير بردارى كه در تشخيص بيمارى ها به كار مى روند و ديگرى پرتودرمانى هايى كه براى درمان اين وارد به كار مى روند. ادامه
درسنامه آشنایی با دیودها و لیزرهای نورگسیل: در این درسنامه، با طبیعت نور لیزر و راه هاى تولید آن آشنا خواهیم شد. افزون بر این دیودهاى ها نورگسیل و لیزرهاى دیودى را نیز بررسى مى کنیم. ادامه
درسنامه علوم و فناوری نانو: ﻋﻠﻢ ﻧﺎﻧﻮ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺟﺪﻳﺪﺗﺮﻳﻦ ﺷﺎﺧﻪ ﻫﺎﻱ ﻋﻠﻮﻡ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺩﻟﻴﻞ ﺗﺄﺛﻴﺮ ﺷـﮕﺮﻓﻲ ﻛﻪ ﺩﺭ ﻓﻨﺎﻭﺭﻱ ﺍﻳﻔﺎ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺍﺯ ﺗﻮﺟﻪ ﺭﻭﺯﺍﻓﺰﻭﻧﻲ ﺩﺭ ﺩﻧﻴﺎﻱ ﺍﻣﺮﻭﺯ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩﺍﺭ ﺍﺳﺖ. ﺑﻪ ﻫﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ، ﭼﻨﺪﻳﻦ ﺳﺎﻝ ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺮﺧﻲ ﻛﺸﻮﺭﻫﺎ ﺩﺭ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻫﺎﻱ ﺩﺭﺳﻲ ﺭﺳﻤﻲ ﻭ ﻏﻴﺮﺭﺳﻤﻲ ﺧﻮﺩ ﺗﻼﺵ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ ﺗﺎ ﺩﺍﻧﺶ ﺁﻣﻮﺯﺍﻧﺸﺎﻥ ﺭﺍ ﺑﺎ ﻣﺒﺎﻧﻲ ﺍﻳﻦ ﻋﻠﻢ ﻭ ﻫﻤﭽﻨﻴﻦ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎ ﻭ ﻧﻘﺶ ﺁﻥ ﺩﺭ ﺑﻬﺒﻮﺩ ﺯﻧﺪﮔﻲ ﺁﺷﻨﺎ ﺳﺎﺯﻧﺪ. ادامه
آشنایی با کاربردهایی از اثر فوتوالکتریک: دانش آموزان در فصل هاى پايانى فيزيك پيش دانشگاهى (سال چهارم دورۀ متوسطۀ نظرى) با اثر فوتوالكتريك آشنا مى شوند.در این مقاله به تعدادى از كاربردهاى اين اثر پرداخته ايم. ادامه
درسنامه آشنایی با فرهای ریز موج: در این مقاله که در دو قسمت تهیه شده است با مبانی فیزیکی فرهای ریز موج و همچنین نحوۀ تولید ریز موج ها آشنا خواهید شد. این مقاله از کتاب معروف How Things Work: The Physics of Everyday Life ترجمه شده است و در شماره های 103 و 104 مجلۀ رشد فیزیک به چاپ رسیده است. قسمت اول قسمت دوم
چند گام برای تولید محتوای الکترونیکی: فرض کنید می خواهید بخشی یا همۀ برنامه درسی خود را بر اساس IT یا همان فناوری اطلاعات تنظیم کنید ادامه
چند نمونه عملی شیوه های نوین ارزشیابی در فیزیک: قسمت اول قسمت دوم
نکاتی پیرامون کتابهای راهنمای معلم فیزیک: نخستین کتاب های راهنمای معلم فیزیم در طول آموزش کشورمان ادامه
ناکامی در تبیین، کامیابی در کاربرد: یکی از مواردی که همواره دبیران فیزیک با آن مواجه اند این است که اغلب دانش آموران قادرند مفاهیم و قانون های فیزیکی را به خوبی تبیین کنند اما در بیشتر موارد در استفاده از آنها ناموفق اند. برای مثال اگر از دانش آموزان کلاسی پرسیده شود که: " قانون پایستگی انرژی چیست ؟ ادامه
چرا فلزهای براق گسیلندهای بد تابش اند؟ : در مجله ی The Physics Teacher -- April 2007 مقاله ای کوتاه از رونالد بریان ، استاد فیزیک دانشگاه A&Mتگزاس ، آمده است که در آن با ارائه ی مدلی سعی کرده است به این پرسش پاسخ دهد که : « چرا فلزهای براق گسیلنده های بدی برای تابش اند ؟ ادامه
نسبت میان آموزش و پرورش القایی، نوآوری و توسعه: برای آن که بتوانم مراد خود را از آموزش و پرورش القایی روشن کنم و نسبت آن را با نوآوری و توسعه شرح دهم به نظر می رسد نگاهی به آنچه در غالب کلاس های درس مدارس می گذرد ما را در رسیدن به این معنا یاری دهد. ادامه
گزارشی از کنفرانس جهانی آموزش فیزیک 2006: کنفرانس جهانی آموزش فيزيک با عنوان مدل سازی در فيزيک و آموزش فيزيک توسط گروه جهانی پژوهش و آموزش فيزيک اروپا و با همکاری دانشگاه آمستردام از تاريخ ۲۹ مرداد ماه لغايت ۴ شهريور ماه ۸۵ در کشور هلند برگزار شد. در اين کنفرانس استادان ، مدرسان و پژوهشگران آموزش فيزيک از سرتاسر جهان گرد هم آمده بودند تا با تبيين دوباره ی مفهوم مدل سازی در فيزيک و همچنين نقش آن در بهبود آموزش فيزيک ، هم انديشی کنند و نتايج آن را تا اتخاذ راهبردهای آموزش تسری دهند. ادامه
تحقق انسانیت فلسفه ی وجودی آموزش و پرورش: تردیدی وجود نداردکه در دنیای پر تحول، پر حجم و دیر فهم امروز ، آموزش و پرورش نه تنها باید جهت دهنده و تسهیل کننده ی هر نوع تغییری باشد ، بلکه باید به گونه ای عمل کند که به خدمت نیازهای در حال تغییر جامعه و افراد آن در آید. ادامه
درسهايي براي معلمان فيزيک بر پايهي خرد اينشتين: هر چند تخصص اينشتين در فيزيک بود و نه در آموزش، با اين حال او ميتوانست در موضوعهاي گستردهتري چون سرشت علوم و بهبود تفکر علمي اظهار نظر کند. به مناسبت گراميداشت سال اينشتين خواهيم، چگونه يک مدرس فيزيک ميتواند برخي از نظرهاي او را به عنوان يک مرجع آموزش تفسير کند. ادامه
فیزیک سونامی: شدیدترین زلزله ی جهان د در 40 سال اخیر به شدت 9 ریشتر در عمق اقیانوس هند و در نزدیکی ساحل غربی جزیره ی سوماترای اندونزی در دی ماه 1383رخ داد. این زمین لرزه موج هایی به نام سونامی به وجود آورد . ادامه
مواد آمورف؛ جامدهاي بي شکل: تقريباً تمام مواد جامدي که ما امروز با آنها سر و کار داريم، بلورند؛ يعني به صورت مجموعهاي از اتمها يا مولکولهايي هستند که به صورت شبکهاي منظم و مشخص در کنار هم قرار دارند. ادامه
گاز محور توسعه: تقريباً دو دهه پس از پايان جنگ جهاني دوم،با رشد جمعيت دانشآموزي در بسياري از کشورها، و هم زمان با آن رشد سريع علم و فناوري، کشورهاي مختلف را بر آن داشت تا با تشکيل کميسيونها و شوراهاي مختلف – چه در سطح ملي و چه در سطح بين المللي – به تبيين هدفهاي نوين آموزش و پرورش با توجه به تحولاتي که در جهان رخ داده بود، بپردازند.ادامه
آشنايي با ليزر: بيش از 40 سال از ساخت نخستين ليزر ياقوتي توسط مايمن و نخستين ليزر گازي هليوم نئون توسط علي جوان دانشمند ايراني در سال 1960 ميلادي ميگذرد. هر چند مباني نظري ليزر را سالها پيش از آن اينشتين در سال 1917 ميلادي مطرح کرده بود ولي سالهاي زيادي طول کشيد تا صنعت و فناوري امکان ساخت اولين ليزر را فراهم کند ادامه
آموزش متوسطه در قرن بيست و يکم: نظر به تحولهاي بسيار سريع در عرصههاي مختلف و براي پاسخگويي به نيازهاي اجتماعي و اقتصادي دانشآموزاني که فردا به عنوان عضوي از جامعه، نقش مهمي در توسعهي کشورها ايفا خواهند کرد، اهميت آموزش متوسطه روز به روز در حال افزايش است. ادامه
آشنايي با نظريهي الکترونهاي آزاد: نظريهي الکترونهاي آزاد، نخستين کوشش موفقيت آميز در توضيح خواص الکتريکي و مغناطيسي جامدها به خصوص رساناها بوده است.ادامه
گزارش اولين سمينار بينالمللي ارتقاء تفکر منطقي در فيزيک – ايتاليا 2001: هم اکنون در ارايهي نظريههاي فيزيکي از زبان و مدلهاي رياضي استفادهي گستردهاي ميشود. هر چند ابزار رياضي در کشف معادلهها و رابطههاي موجود بين پديدهها بسيار قدرتمند است و درک مفاهيم را براي ما بسيار جالب ميکند، ولي تضميني وجود ندارد که دانشآموزان هم به اين درک زيبا برسند. ادامه
روشهاي تدريس فعال: در فرايند يادددهي – يادگيري فعال، يادگيرنده خود از طريق تجربههاي دست اول، آزمايشهاي مستقيم و درگير شدن در تحقيق و حل مسأله به علم آموزي ميپردازد. ادامه
چرا کتابهاي فيزيک تغيير کرده است؟ : برنامهي درسي سيستم بسيار پيچيدهاي متشکل از متغيرهاي در هم تنيدهي گوناگون ازقبيل:هدفهاي آموزشي،محتواي آموزشي، کتابهاي درسي و ساير مواد آموزشي، شيوههاي ياددهي – يادگيري، تربيت معلم و عنصر مهم ارزشيابي و سنجش يادگيريهاست.ادامه
هدفهاي آموزش علوم: هر چند در گذشته، يکي از هدفهاي آموزش هر موضوع درسي، فراگرفتن مطالب بيشتر و به عبارت ديگر تبديل دانشآموز به يک دانشنامه پر از اطلاعات بود. ادامه
سواد علمي و فناورانه به عنوان يک هدف محوري در آموزش علوم: تغيير و تحول از ويژگيهاي جهان امروز است؛ به طوري که يکي از دغدغههاي انسان روزگار ما هماهنگي با اين دنياي متحول است.ادامه
نگاهي اجمالي به تحولات تعليم و تربيت در چند دههي اخير: تغييرات شگرف معنوي و مادي طي دهههاي اخير و رشد حيرتانگيز دانش، اطلاعات و فناوري، و به تبع آن تغييرات ماهوي در زندگي انسان عصر حاضر، به زعم بسياري از اهل نظر، جامعهي جهاني را با يک بحران جدي مواجه ساخته است. اين بحران در زمينههاي مختلف و از جمله در قلمرو تعليم و تربيت تأثير زياد داشته است. ادامه
آموزش مستمر يک ضرورت است: در عصر حاضر که عصر دانش – محوري، فناوري و جهاني شدن اطلاعات و ارتباطات است، بيترديد ملتهايي قادر به ادامهي حيات شرافتمندانه اند که مقتضاي اين عصر را بشناسد و فاصلهي علمي خود را با کشورهاي توسعه يافته کمتر کنند. ادامه
نخستين برآورد شعاع زمين: مطابق آن چه در برخي از کتابهاي تاريخ علم آمده است، نخستين اندازهگيري و برآورد اندازهي محيط زمين را در حدود 240 سال پيش از ميلاد حضرت مسيح، دانشمندي برجسته به نام اراتوستن مدير کتابخانهي اسکندريه و از اهالي شهر کورنه انجام داد. ادامه
مثالی از حدود بزرگي نيروي الکتريکي: با يک مثال سادهي فرضي با حدود بزرگي نيروي الکتريکي بيشتر آشنا شويم. ادامه
شوق زيستن: شوراي مرکزي آموزش و پرورش ژاپن که به منزلهي نهاد مشورتي وزارت آموزش و پرورش و ورزش اين کشور است. گزارشي تحت عنوان "الگويي براي آموزش و پرورش ژاپن " منتشر ساخته است. ادامه
از بطليموس تا کپرنيک: در اين مقاله ميخواهيم به اين پرسش پاسخ دهيم که: کوپرنيک با چه استدلال و با چه تأييد تجربي نظريهي زمين مرکزي بطليموس را کنار گذاشت و نظريهي خورشيد مرکزي را ارائه نمود؟ ادامه
ذخيرهي اطلاعات در محيط هاي مغناطيسي: در اين مقاله پس از معرفي مواد از لحاظ مغناطيسي و بيان ويژگيهاي آنها، مواد مغناطيسي مناسب را براي ذخيرهي اطلاعات معرفي و روش ذخيرهي اطلاعات را بر روي اين مواد مورد بررسي قرار ميدهيم. ادامه
مقاله های مهمان
سلسله ی هزار ساله ای از متفکران
اتلاف انرژی در دستگاه های خازنی
چگونه بدانیم که چیزی را می دانیم
فیزیک ابزاری برای یادگیری انگلیسی
داستان آموزش علوم پایه در ایران
فیزیک ابزاری برای یادگیری انگلیسی
نمونه های عملی ارزشیابی به شیوه ی نوین
مدلي فيزيكي براى درك بهتر قانونهاى نيوتون
چه چیزی پایین تر از همه قرار دارد؟
می خواهم مولکول ها به ساز من برقصند
دنیای قشنگ نو در میان بیم و امید
گزارشی از بازدید یک مدرسه در کره جنوبی